Άρθρα - Forum
Ο λόγος που δε θα έρθει η ανάπτυξη ή αλλιώς περιμένοντας την ανάπτυξη.
Είναι αλήθεια πως τα τελευταία χρόνια 'ανάπτυξη' ακούμε και 'ανάπτυξη' δε βλέπουμε. Τη λέξη αυτή την επικαλούνται διάφορα πολιτικά σχήματα προσπαθώντας να δώσουν ελπίδα στον κόσμο. Κατά μία έννοια η 'ανάπτυξη' είναι η μαγική κατάσταση στην οποία όταν περιέλθουμε θα μας βοηθήσει να απαλλαγούμε ή έστω να ανακουφιστούμε από την ύφεση που προκάλεσαν τα μνημόνια και η δανειακή σύμβαση.
Τι είναι όμως η ανάπτυξη;
'Ανάπτυξη' σημαίνει αυξάνω ως χώρα την παραγωγή μου. Έτσι ενώ μέχρι τώρα παράγω μια ποσότητα Χ με την ανάπτυξη θα πρέπει να παράγω μια επιπλέον ποσότητα Β. Άρα συνολικά Χ+Β. Το πρόβλημα είναι πως για να παράγεις την επιπλέον ποσότητα Β θα πρέπει να υπάρχει κάποιος για να την καταναλώσει. Η ανάπτυξη λοιπόν είναι αμφίβολο να συμβεί σε Ευρωπαϊκό επίπεδο για το λόγο οτι οι πολίτες της Ευρώπης ουσιαστικά στερούνται το μέσο με το οποίο θα αγοράσουν το αποτέλεσμα που θα προκύψει από την ανάπτυξη. Για να έχει νόημα η ανάπτυξη ή αλλιώς η αύξηση της παραγωγής θα πρέπει να υπάρχει και κάποιος πελάτης για να αγοράσει το υποψήφιο παραγόμενο προϊόν. Η επιλογή της Ευρώπης είναι η λιτότητα και αυτό τονίζεται με κάθε τρόπο. Έτσι οι πολίτες της Ευρώπης όχι μόνο δε θα είναι σε θέση να καταναλώσουν το υποτιθέμενο αποτέλεσμα της ανάπτυξης αλλά το πιο πιθανό είναι να μειώσουν ακόμα περισσότερο την κατανάλωση τους και να έχουμε μάλλον υπανάπτυξη.
Για να το καταλάβουμε καλύτερα αυτό δε θα πρέπει να δούμε στενά την Ελληνική πραγματικότητα. Αν οι Έλληνες δεν έχουν λεφτά για να καταναλώσουν μια επιπλέον παραγωγή, μπορεί κάποιος να υποθέσει πως μπορεί να απευθυνθεί σε πελάτες άλλων χωρών, να ασχοληθεί δηλαδή με τις εξαγωγές. Το πρόβλημα είναι πως αυτό θα προσπαθήσουν να κάνουν και οι υπόλοιποι. Αν δηλαδή υποθέσουμε πως η Ελλάδα καταφέρει να πουλήσει κάτι παραπάνω σε μια άλλη Ευρωπαϊκή χώρα, η χώρα αυτή με τη λογική που αναφέραμε παραπάνω και έχοντας μειώσει τη δική της κατανάλωση, λογικά θα αναγκαστεί να περικόψει από τη δικιά της 'ανάπτυξη'. Και αυτό γιατί κομμάτι της κατανάλωσης θα προέρχεται πλέον από την Ελλάδα (λέμε τώρα) παραγκωνίζοντας τα δικά της προϊόντα. Μπορεί δηλαδή κάποια μεμονωμένη χώρα να πετύχει κάποιο αποτέλεσμα αλλά αυτό θα γίνει λογικά σε βάρος άλλης χώρας. Η Ευρώπη θα είναι συνολικά αποδυναμωμένη από αυτή τη διαδικασία και το πιο πιθανό είναι να δούμε μείωση της παραγωγής και αύξηση της ανεργίας.
Ποια είναι η απάντηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο παραπάνω πρόβλημα;
Οι αρχηγοί της Ευρώπης ακολουθούν ουσιαστικά την ίδια λογική που επιβάλλεται στην Ελλάδα. Επειδή η Ευρώπη βρίσκεται σε ύφεση και λογικά δε θα μπορέσει να παράγει για τον εαυτό της θα προσπαθήσει να παράγει για άλλους. Θα προσπαθήσει δηλαδή να εξάγει. Τα προϊόντα της ανάπτυξης δηλαδή επειδή δε θα μπορούν να απορροφηθούν στο εσωτερικό των Ευρωπαϊκών χωρών, θα έχουν προσανατολισμό άλλες αγορές. Για να πετύχει όμως αυτό πρέπει τα Ευρωπαϊκά Προϊόντα να είναι ανταγωνιστικά.
Και ποιος είναι ο πιο εύκολος τρόπος για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας;
Μα η μείωση του εργατικού κόστους. Οι υπεύθυνοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν το κρύβουν. Ξέρουν οτι αφού ο κόσμος στην Ευρώπη βρίσκεται σε κατάσταση γενικής λιτότητας, δε θα μπορέσει να καταναλώσει το προϊόν της ανάπτυξης και θα πρέπει να στραφούν σε άλλες αγορές. Έτσι θα πρέπει να ανταγωνιστούν τις αντίπαλες χώρες της Ευρωπαϊκής οντότητας που δεν είναι άλλες από τις μεγάλες εξαγωγικές δυνάμεις την Κίνα και την Ινδία. Ο μισθός των Ευρωπαίων εργατών θα πρέπει να ανταγωνιστεί το μισθό του Κινέζου και του Ινδού. Δε λέω πως οι μισθοί στην Ευρώπη θα γίνουν ίσοι με τους μισθούς στην Κίνα. Το σίγουρο είναι πως ο προσανατολισμός είναι να μειωθούν όσο χρειαστεί. Και το πόσο χρειαστεί δεν το ξέρουμε. Ουσιαστικά επιλέγεται ο δρόμος της εσωτερικής υποτίμησης αλλά σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.
Ποια είναι η λύση σε όλη αυτή την άσχημη πραγματικότητα για τον Ευρωπαίο εργαζόμενο και πολίτη; Τη λύση πιθανό να την ξέρουμε αλλά δε θέλουμε να την παραδεχθούμε. Ίσως δε θέλουμε να τη δούμε ή ίσως μας φαίνονται τόσο μυστήρια τα οικονομικά που να πιστεύουμε πως θα γίνει το θαύμα της ανάπτυξης με άλλο τρόπο. Η 'ανάπτυξη' είναι μια άδεια λέξη που χρησιμοποιείται για να δώσει ελπίδα στους λαούς της Ευρώπης. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι απλό, αλλά δύσκολο. Οι μεγάλες μάζες θα πρέπει να πάρουν χρήματα και να ανακτήσουν την αγοραστική τους δύναμη. Τότε θα υπάρξει και ανάπτυξη σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα χρήματα αυτά δε θα πρέπει να είναι ούτε δανεικά, ούτε τυπωμένα δηλαδή πληθωριστικά. Τα χρήματα θα πρέπει να προκύψουν από ανακατανομή του πλούτου. Το πως θα γίνει αυτό ας το σκεφτεί ο καθένας μόνος του (ήδη ακούω τις σειρήνες της αστυνομίας της σκέψης). Αλλιώς ας περιμένουμε την ανάπτυξη.
Τι είναι όμως η ανάπτυξη;
'Ανάπτυξη' σημαίνει αυξάνω ως χώρα την παραγωγή μου. Έτσι ενώ μέχρι τώρα παράγω μια ποσότητα Χ με την ανάπτυξη θα πρέπει να παράγω μια επιπλέον ποσότητα Β. Άρα συνολικά Χ+Β. Το πρόβλημα είναι πως για να παράγεις την επιπλέον ποσότητα Β θα πρέπει να υπάρχει κάποιος για να την καταναλώσει. Η ανάπτυξη λοιπόν είναι αμφίβολο να συμβεί σε Ευρωπαϊκό επίπεδο για το λόγο οτι οι πολίτες της Ευρώπης ουσιαστικά στερούνται το μέσο με το οποίο θα αγοράσουν το αποτέλεσμα που θα προκύψει από την ανάπτυξη. Για να έχει νόημα η ανάπτυξη ή αλλιώς η αύξηση της παραγωγής θα πρέπει να υπάρχει και κάποιος πελάτης για να αγοράσει το υποψήφιο παραγόμενο προϊόν. Η επιλογή της Ευρώπης είναι η λιτότητα και αυτό τονίζεται με κάθε τρόπο. Έτσι οι πολίτες της Ευρώπης όχι μόνο δε θα είναι σε θέση να καταναλώσουν το υποτιθέμενο αποτέλεσμα της ανάπτυξης αλλά το πιο πιθανό είναι να μειώσουν ακόμα περισσότερο την κατανάλωση τους και να έχουμε μάλλον υπανάπτυξη.
Για να το καταλάβουμε καλύτερα αυτό δε θα πρέπει να δούμε στενά την Ελληνική πραγματικότητα. Αν οι Έλληνες δεν έχουν λεφτά για να καταναλώσουν μια επιπλέον παραγωγή, μπορεί κάποιος να υποθέσει πως μπορεί να απευθυνθεί σε πελάτες άλλων χωρών, να ασχοληθεί δηλαδή με τις εξαγωγές. Το πρόβλημα είναι πως αυτό θα προσπαθήσουν να κάνουν και οι υπόλοιποι. Αν δηλαδή υποθέσουμε πως η Ελλάδα καταφέρει να πουλήσει κάτι παραπάνω σε μια άλλη Ευρωπαϊκή χώρα, η χώρα αυτή με τη λογική που αναφέραμε παραπάνω και έχοντας μειώσει τη δική της κατανάλωση, λογικά θα αναγκαστεί να περικόψει από τη δικιά της 'ανάπτυξη'. Και αυτό γιατί κομμάτι της κατανάλωσης θα προέρχεται πλέον από την Ελλάδα (λέμε τώρα) παραγκωνίζοντας τα δικά της προϊόντα. Μπορεί δηλαδή κάποια μεμονωμένη χώρα να πετύχει κάποιο αποτέλεσμα αλλά αυτό θα γίνει λογικά σε βάρος άλλης χώρας. Η Ευρώπη θα είναι συνολικά αποδυναμωμένη από αυτή τη διαδικασία και το πιο πιθανό είναι να δούμε μείωση της παραγωγής και αύξηση της ανεργίας.
Ποια είναι η απάντηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο παραπάνω πρόβλημα;
Οι αρχηγοί της Ευρώπης ακολουθούν ουσιαστικά την ίδια λογική που επιβάλλεται στην Ελλάδα. Επειδή η Ευρώπη βρίσκεται σε ύφεση και λογικά δε θα μπορέσει να παράγει για τον εαυτό της θα προσπαθήσει να παράγει για άλλους. Θα προσπαθήσει δηλαδή να εξάγει. Τα προϊόντα της ανάπτυξης δηλαδή επειδή δε θα μπορούν να απορροφηθούν στο εσωτερικό των Ευρωπαϊκών χωρών, θα έχουν προσανατολισμό άλλες αγορές. Για να πετύχει όμως αυτό πρέπει τα Ευρωπαϊκά Προϊόντα να είναι ανταγωνιστικά.
Και ποιος είναι ο πιο εύκολος τρόπος για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας;
Μα η μείωση του εργατικού κόστους. Οι υπεύθυνοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν το κρύβουν. Ξέρουν οτι αφού ο κόσμος στην Ευρώπη βρίσκεται σε κατάσταση γενικής λιτότητας, δε θα μπορέσει να καταναλώσει το προϊόν της ανάπτυξης και θα πρέπει να στραφούν σε άλλες αγορές. Έτσι θα πρέπει να ανταγωνιστούν τις αντίπαλες χώρες της Ευρωπαϊκής οντότητας που δεν είναι άλλες από τις μεγάλες εξαγωγικές δυνάμεις την Κίνα και την Ινδία. Ο μισθός των Ευρωπαίων εργατών θα πρέπει να ανταγωνιστεί το μισθό του Κινέζου και του Ινδού. Δε λέω πως οι μισθοί στην Ευρώπη θα γίνουν ίσοι με τους μισθούς στην Κίνα. Το σίγουρο είναι πως ο προσανατολισμός είναι να μειωθούν όσο χρειαστεί. Και το πόσο χρειαστεί δεν το ξέρουμε. Ουσιαστικά επιλέγεται ο δρόμος της εσωτερικής υποτίμησης αλλά σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.
Ποια είναι η λύση σε όλη αυτή την άσχημη πραγματικότητα για τον Ευρωπαίο εργαζόμενο και πολίτη; Τη λύση πιθανό να την ξέρουμε αλλά δε θέλουμε να την παραδεχθούμε. Ίσως δε θέλουμε να τη δούμε ή ίσως μας φαίνονται τόσο μυστήρια τα οικονομικά που να πιστεύουμε πως θα γίνει το θαύμα της ανάπτυξης με άλλο τρόπο. Η 'ανάπτυξη' είναι μια άδεια λέξη που χρησιμοποιείται για να δώσει ελπίδα στους λαούς της Ευρώπης. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι απλό, αλλά δύσκολο. Οι μεγάλες μάζες θα πρέπει να πάρουν χρήματα και να ανακτήσουν την αγοραστική τους δύναμη. Τότε θα υπάρξει και ανάπτυξη σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα χρήματα αυτά δε θα πρέπει να είναι ούτε δανεικά, ούτε τυπωμένα δηλαδή πληθωριστικά. Τα χρήματα θα πρέπει να προκύψουν από ανακατανομή του πλούτου. Το πως θα γίνει αυτό ας το σκεφτεί ο καθένας μόνος του (ήδη ακούω τις σειρήνες της αστυνομίας της σκέψης). Αλλιώς ας περιμένουμε την ανάπτυξη.
11 χρόνια πριν